Klaske

Interview met Klaske, docent van de Zandstroom

"Ik denk dat het heel belangrijk is dat kinderen weten hoe de natuur werkt. Dat we echt niet zonder kunnen. Wat je niet kent, daar draag je ook geen zorg voor."

Waar ben je mee bezig op de ‘groene’ basisschool de Zandstroom?

“Onze school is recent verhuisd naar de locatie op de Oudaenstraat. Op ons nieuwe grote plein heb ik allemaal tuinen aangelegd: een bijen- en vlindertuin, een moestuin, een kas en nog een bloemenpluktuin. Voor kleuters ga ik binnenkort een belevingstuin maken, om hun zintuigen te prikkelen. Bijvoorbeeld door een blotevoetenpad te maken, maar we denken ook aan andere manieren waarop ze kunnen voelen, ruiken en proeven. Van een oud varkenshokje gaan we een speelhuisje maken. De Klussendienst gaat me hierbij helpen. Ook bij de belevingstuin krijg ik gelukkig hulp. Ik ben bijvoorbeeld heel blij met de warme steun vanuit het Duurzaamheidsteam, zij hebben plantjes gedoneerd en denken veel mee of helpen compost sjouwen. Zo proberen we samen een steeds groenere school te worden. En wat ik mooi vind is dat we letterlijk een steentje bijdragen aan het vergroenen van de wijk."

Hoe komen onderwijs, spelen en de natuur bij elkaar?

"De belevingstuin draait om spel: spelen met geuren, kleuren en vormen. Op een speelse manier de natuur leren kennen en je zintuigen aan het werk zetten. Het plan is om nog meer buiten les te geven op ons steeds groenere schoolplein. Buiten zijn lokt op een andere, creatievere manier spel uit, kinderen vermaken zich uren met stokken, zand en water. Ze hebben niet al die moderne technologie nodig."

Wat gebeurt er zoal tijdens de lessen?

"De kinderen helpen mee met de moestuin, met de kas en de bijen- en vlindertuin. Ik geef allerlei verschillende lessen, maar ik leer kinderen vooral kijken: wat zie je? En daar hebben we het dan over. Of dan gaat een les over biodiversiteit en dan weer hebben we een les over bijen. Groep 8 kan ook wat zwaarder werk doen, zij doen soms echt tuinonderhoud. De school is nu zo enthousiast, dat ik vanaf volgend jaar alle klassen natuurles mag gaan geven. Ik zou graag zien dat de natuur een belangrijke rol speelt gedurende de hele schooltijd van kinderen. Hoe de lessen er precies uit gaan zien, dat gaan we nu vormgeven. Het is echt pionieren."

Waarom zijn natuurlessen goed voor kinderen?

"Ik werk met kleine groepjes kinderen. Dat heeft veel voordelen. Het is makkelijker in een klein groepje en in een natuurlijke omgeving om even te vragen aan een kind: hoe gaat het met je? Kinderen zijn vaak redelijk overprikkeld, maar hier kunnen ze in rust werken, met de handen in de aarde. Ik kan vanuit rust kijken naar de leerlingen en ze veel aandacht geven tijdens het buiten zijn. Voor kinderen is het daarnaast fijn om in beweging te kunnen zijn en niet de hele tijd stil te zitten. Ook voor kinderen die minder goed kunnen meekomen op school, zijn deze lessen heel belangrijk. Door buiten te zijn kunnen ze zich op andere manieren uiten. In het onderwijs ligt toch veel nadruk op het talige, maar dat is niet voor elk kind makkelijk. Kinderen die niet zo vaak buiten komen en niet zoveel in contact staan met de natuur, hebben deze lessen extra hard nodig. Buiten zijn is goed voor zoveel verschillende dingen: sociale vaardigheden, je concentratie, innerlijke rust, en je voelt je gelukkiger. We koppelen sociaal-emotioneel leren ook aan de lessen. Hoe ga je met elkaar om? Hoe werk je samen? De tuin is daar een hele goede plek voor."

Doe mee met een wijkactie!

Wil je, net als Klaske, ook de natuur een handje helpen?

Kijk hoe wij je kunnen helpen!

Waarom is dit werk zo belangrijk?

"Ik denk dat het heel belangrijk is dat kinderen weten hoe de natuur werkt. Zo groeit het bewustzijn dat we zorg moeten dragen voor onze omgeving. Dat we onze natuur en biodiversiteit moeten behouden en dat we echt niet zonder kunnen. Wat je niet kent, daar draag je ook geen zorg voor. Sommige kinderen maken gewoon takken van bomen stuk, zonder er echt bij na te denken. Ze hebben niet door dat dat levende wezens zijn. Als niemand ooit tegen een kind heeft verteld dat je voorzichtig moet zijn met bomen, ja wat wil je dan? En als je ze vraagt: ‘waarom trek je aan die takken?’ Dan antwoorden ze: ‘ja, waarom doe ik dit eigenlijk?’ Bewust worden van alles wat er om je heen is, door goed te kijken en luisteren, helpt echt om anders met onze natuur om te gaan. Ze gaan zien: ‘hee, dit is iets bijzonders’."

Wat geeft jou voldoening?

"Ik ben soms wel verbaasd hoe weinig kinderen weten over planten en dieren. Dat planten wortels hebben en water nodig hebben bijvoorbeeld. Of welke functies beestjes hebben in de natuur. Sommige kinderen vinden het alleen maar enge dingetjes, niet meer dan dat. Wat ik mooi vind, zijn die momenten waarop je echt de verbazing op hun gezichten kunt zien bij het leren van iets nieuws. Tegenwoordig komen leerlingen met hazelnootjes en beestjes in hun hand vragen: 'Wat is dit, juf?’ Of een kind zegt: ‘juf, juf, ik heb een toktok-vogel gezien!’ Hij bedoelt dan een specht. Eerst luisterden ze misschien helemaal niet naar vogels, nu komen ze naar me toe met vragen. Ze leren dat alles in de natuur een betekenis, een logica, een reden heeft. Zoals de kleur van een bij of het geluid van een specht. Dat vind ik mooi om te zien.”